انواع بازی با کودکان پیش دبستانی نقش بسیار مهمی در توسعهی مهارتهای جسمی، اجتماعی، شناختی و عاطفی آنها ایفا میکنند. در این مقاله، به معرفی انواع بازی برای کودکان پیشدبستانی میپردازیم که هم خلاقانه و جذاب باشند و هم در تقویت مهارتهای مختلف کودکان مؤثر واقع شوند.
انواع بازی با کودکان پیش دبستانی در سنین یک تا هفت سال بسیار مهم است، زیرا به رشد جسمی، ذهنی و اجتماعی آنها کمک میکند. در زیر، انواع بازیهای مناسب برای کودکان در این سنین که میتوانند در خانه انجام شوند، به تفکیک گروه سنی آورده شده است:
انواع بازی با کودکان نوپا
انواع بازی با کودکان پیش دبستانی مانند کودکان نوپا که زیر دو سال سن دارند نیز نیاز به بازی کردن دارند .با این تفائت که بازی با این خردسالان نیلز به مهارت وآگاهی خاصی دارد.درواقع باید به این نکته توجه داشت که علاوه بر سرگرم کردن و آموزش هایی که حین بازی به او می دهید دقت لازم براین شود که آسیب جسمی و روحی به او وارد نشود زیرا کودک دراین سن از شرایط ویژه ای برخوردار خواهد بود و در واقع توان هربازی را نخواهد داشت.
موسیقی و رقص
انواع بازی با کودکان پیش دبستانی که شامل آواز خواندن یا حرکت به همراه موسیقی هستند، به کودکان کمک میکنند تا احساسات خود را از طریق صدا و حرکت بیان کنند و همچنین حس ریتم و هماهنگی در بدن خود را تقویت کنند.
انواع بازی با کودکان دوساله
در انواع بازی با کودکان پیش دبستانی نیاز به بازیهایی دارند که به تقویت مهارتهای حسی و حرکتی آنها کمک کند.بازیهای لمسی و حسی که از اسباب بازی هایی ازمواد مختلف با بافتهای متنوع (نرم، سخت، زبر، صاف) برای تقویت حس لامسه و یا بازی با لگوهای بزرگ یا قطعات چوبی که کودکان بوسیله آنها میتواند قطعات را روی هم بگذارد و سادهترین سازهها را بسازند که به تقویت هماهنگی چشم و دست کمک میکند.
پرتاب کردن و گرفتن توپهای نرم و بازیهای تقلیدی نیز به کودکان کمک میکند تا هماهنگی بین اعضای بدن مانند، دست، چشم و مهارتهای زبانی، شنیداری را تقویت کند.
2. کودکان 2 تا 3 سال:
انواع بازی با کودکان پیش دبستانی، زمان مناسبی برای تقویت مهارتهای شناختی و خلاقیت است. که بازیهای آموزشی و شناختی که ذهن کودک را به چالش میکشد و به تقویت مهارتهای شناختی او کمک میکند.
الف) بازیهای پازل و جورچین این بازیها علاوه بر افزایش تمرکز، به کودکان کمک میکنند تا مهارتهای حل مسئله و منطق خود را تقویت کنند. پازلها میتوانند از شکلها، اعداد و حتی حروف الفبا باشند و به کودک در یادگیری مفاهیم جدید کمک کنند. پازلهای با قطعات بزرگ و آسان میتوانند به رشد مهارتهای حل مسئله و تفکر منطقی کودک مؤثر خواهد بود.
ب) بازی با کلمات و قصهگویی این نوع بازیها که شامل ساخت داستانها یا بازیهای مرتبط با حروف و کلمات است، به تقویت مهارتهای زبانی و گسترش دایره لغات کودکان کمک میکند. استفاده از عروسکهای دستکش یا ساده برای تعریف داستانها و تشویق کودک به شرکت در داستانسرایی.
ج) نقاشی با انگشتان وخمیر بازی: این نوع نقاشی میتواند حس خلاقیت و تخیل کودک را تقویت کند.همچنین خمیر بازی میتواند به کودکان کمک کند تا عضلات دستشان را تقویت کنند و همچنین حس خلاقیت و تجسم فضایی خود را تقویت کنند.
3. کودکان 3 تا 4 سال:
انواع بازی با کودکان پیش دبستانی، بیشتر به تعامل اجتماعی و بازیهای نقشآفرینی علاقه دارند. این بازیها به کودکان اجازه میدهند تا دنیای خیالی خود را بسازند و در آن نقشهای مختلفی را تجربه کنند.
الف) بازی فروشگاهی در این بازی، کودکان نقش فروشنده و خریدار را بازی میکنند و از طریق خرید و فروش اجناس خیالی، مفاهیمی مثل تبادل و ارزش کالا را یاد میگیرند. این بازی همچنین باعث تقویت مهارتهای ارتباطی و اجتماعی میشود. کودکان میتوانند نقش پزشک، معلم، والدین یا سایر شخصیتها را بازی کنند، که باعث تقویت مهارتهای اجتماعی و خلاقیت میشود.
ب) بازی خانهسازی مانند بازیهای ساخت خانه با لگوها یا بلوکهای ساختمانی به تقویت خلاقیت، حل مسئله و تفکر منطقی کمک میکنند. کودکان در این بازی با ایجاد سازههای مختلف از قدرت تخیل خود بهره میبرند ویاساخت سازه با لگوهای کوچک ترمانند ساخت برجها یا خانهها با لگوهای کوچکترکه به تقویت تواناییهای مهندسی اولیه و تمرکز کمک میکند.
ج) بازیهای ساده گروهی: مثل “قایم باشک” یا “دست زدن به اشیاء خاص” که مهارتهای اجتماعی و کار تیمی را تقویت میکند این نوع بازیها به رشد مهارتهای خلاقانه و اجتماعی کودک کمک میکند و به آنها فرصت بیان احساسات از طریق فعالیت های اجتماعی خواهد داد.
د) نقاشی و رنگآمیزی: استفاده از مداد رنگی یا آبرنگ برای ایجاد تصاویر ساده میتواند به تقویت هماهنگی دست و چشم و خلاقیت کمک کند. استفاده از مداد رنگی، آبرنگ، کاغذ رنگی و وسایل بازیافتی برای خلق آثار هنری، به کودکان کمک میکند تا دنیای درون خود را به شکلی ملموس و خلاقانه بیان کنند.
4. کودکان 4 تا 5 سال:
انواع بازی با کودکان پیش دبستانی، به بازیهای بیشتری با چالشهای ذهنی و فیزیکی علاقه دارند. این نوع بازیها به تقویت مهارتهای حرکتی کودکان کمک میکند و برای تقویت تعادل، هماهنگی و قدرت بدنی مفید است.
الف) بازیهای دویدن و پریدن این بازیها شامل فعالیتهایی مثل مسابقهی دویدن، پریدن از روی موانع، یا حتی بازیهایی مثل «گرگم به هوا» میشوند که کودک باید به سرعت واکنش نشان دهد و مهارتهای تعادلی خود را تقویت کند. ونیز بازیهای حرکتی در خانه: مثل “لیلی” یا “پرش از روی اشیا”، که به رشد مهارتهای حرکتی و تعادل کمک میکند.
ب) بازی با توپ بازیهایی مانند پرتاب و گرفتن توپ، شوت زدن به دروازه یا بازیهایی که به همکاری گروهی نیاز دارند، به تقویت مهارتهای دست و هماهنگی بین دست و چشم کودک کمک میکنند.ویا بازیهای ساخت و ساز پیچیدهترمثل استفاده از لگوها یا قطعات سازهای برای ساختن وسایل پیچیدهتر که به تقویت تفکر منطقی و فضایی کمک میکند.
ج) نمایشهای خلاقانه و تئاتر خانگی و یا بازیهای تختهای ساده از جملهانواع بازی با کودکان پیش دبستانی، به داستانهای کوتاه که بچه قادر خواهد بود آن را نوشته و با دیگران اجرا کند اشاره دارد، که به تقویت تخیل و مهارتهای ارتباطی کمک میکند. و یا بازی های تخته ای مثل منچ یا بازیهای حافظهای که به تقویت تمرکز، حافظه و حل مسئله کمک میکند.
5. کودکان 5 تا 6 سال:
انواع بازی با کودکان پیش دبستانی،می توان به بازیهای آموزشی و همکاری گروهی بیشتر علاقهمند میشوند اشاره کرد.
- بازیهای کارتی آموزشی: بازیهایی مانند “کارتهای حافظه” یا “کارتهای حروف” برای یادگیری زبان و اعداد.
- بازیهای فکری: بازیهایی که حل مسئله و تفکر خلاق را تقویت میکنند، مثل بازیهای پازل پیچیدهتر.
- بازیهای تیمی: بازیهایی که نیاز به همکاری و کار تیمی دارند مثل “پرتاب توپ به سبد” یا “دویدن از روی موانع” در خانه.
- هنرهای دستی: درست کردن کاردستی با استفاده از کاغذ، چسب، و مواد ساده دیگر که خلاقیت و تواناییهای دستی را تقویت میکند.
6. کودکان 6 تا 7 سال:
در انواع بازی با کودکان پیش دبستانی، بچه ها به بازیهای چالشیتر و آموزشیتر علاقه بیشتری دارند.
- بازیهای استراتژیک ساده: مثل شطرنج سادهشده یا بازیهای استراتژیک دیگر که به رشد تفکر منطقی و برنامهریزی کمک میکنند.
- بازیهای تعادلی و حرکتی پیشرفتهتر: مثل انجام مسابقات داخل خانه یا بازیهایی که نیاز به دقت و تعادل دارند.
- آزمایشهای علمی ساده در خانه: انجام آزمایشهای ساده با مواد موجود در خانه مثل ترکیب آب و روغن، که به کودکان کمک میکند مفاهیم علمی را بهتر درک کنند.
- بازیهای دیجیتال آموزشی: استفاده از بازیهای کامپیوتری یا اپلیکیشنهای آموزشی که به رشد زبان، ریاضی و مهارتهای فکری کمک میکنند.
بازیهای طبیعتمحور
این بازیها در فضای باز و در تعامل با طبیعت انجام میشوند و به کودکان کمک میکنند که حس کنجکاوی و شناخت محیط اطراف خود را تقویت کنند.
جستجوی گنج در طبیعت
در انواع بازی با کودکان پیش دبستانی در طبیعت به دنبال اشیاء یا علائم خاصی میگردند. این بازی باعث تقویت حس ماجراجویی، دقت و تمرکز میشود.
کاشت گیاهان
انواع بازی با کودکان پیش دبستانی، بازی کاشت گیاهان به کودکان حس مسئولیتپذیری و مراقبت از محیط زیست را یاد میدهد. در این بازی، کودکان یاد میگیرند که چگونه از گیاهان مراقبت کنند و روند رشد آنها را مشاهده کنند.
جمع بندی
انواع بازی با کودکان پیش دبستانی تنها به سرگرمی محدود نمیشود؛ بلکه بستری غنی برای توسعه مهارتهای چندگانه آنها فراهم میکند. از بازیهای حرکتی گرفته تا بازیهای شناختی و خلاقانه، هر یک به نوعی در رشد و پرورش جسمی، ذهنی و اجتماعی کودکان نقش دارند. مهم است که والدین و مربیان فرصتهایی متنوع برای به انواع بازی با کودکان پیش دبستانی فراهم کنند تا کودکان بتوانند از تمامی جنبههای رشد خود بهرهمند شوند.
در انواع بازی با کودکان پیش دبستانی تعادل بین بازیهای فیزیکی و ذهنی مهم است تا کودک هم از لحاظ جسمی و هم ذهنی رشد کند.تشویق به بازیهای گروهی میتواند به تقویت مهارتهای اجتماعی و همکاری کمک کند.ایجاد فضایی امن برای بازی در خانه از اهمیت بالایی برخوردار است تا کودک بتواند بدون خطر به اکتشاف بپردازد. برای اطلاعات بیشتر می توانید به سایت www.turtlediary.com مراجعه کنید.